Άρθρο του Γιώργου Γαβρίλη, πρώην Αντιπεριφερειάρχη Πειραιά.
Η περιοχή του Πειραιά έχει βιώσει εδώ και πολλές δεκαετίες καταστροφικές πλημμύρες μετρώντας ακόμα και ανθρώπινες απώλειες.
Οι αιτίες είναι πολλές και εντοπισμένες:
• Από τα 50 ρέματα στην ευρύτερη περιοχή έμειναν μόνο 7. Τα υπόλοιπα μπαζώθηκαν και οικοπεδοποιήθηκαν ή έγιναν δρόμοι.
• Η ραγδαία και χωρίς σχεδιασμό αστικοποίηση
• Η αποψίλωση των ορεινών όγκων.
• Η αυθαίρετη δόμηση.
• Η έλλειψη χωροταξικού σχεδιασμού.
• Η ένταση των φαινομένων λόγω της κλιματικής αλλαγής.
• Η έλλειψη υποδομών.
Παρόλα αυτά το θεσμικό πλαίσιο παραμένει γραφειοκρατικό. Ο συνολικός χρόνος που απαιτείται για αντιπλημμυρικό έργο μέσης κλίμακας είναι 7-8 χρόνια. Τα αντιπλημμυρικά έργα δεν είναι εύκολα και τυποποιημένα στη μελέτη όπως για παράδειγμα μια παιδική χαρά ή μια πλατεία. Απαιτείται μεγάλος χρόνος. Δεν είναι έργα ορατά, δεν είναι έργα βιτρίνας και για αυτό δεν έτυχαν ποτέ της οφειλόμενης προτεραιότητας. Αλλά και μερικά από αυτά που κατασκευάστηκαν κατά περιόδους εμφανίζουν αποκλίσεις από τις μελέτες και κατασκευαστικά λάθη.
Το 2014 με την ανάληψη των καθηκόντων μας στην περιφερειακή αρχή της Αττικής με απόλυτη προτεραιότητα τροποποιήσαμε τον προϋπολογισμό αναδιανείμαμε τους διαθέσιμους πόρους και διατέθηκαν πολλαπλάσια ποσά για 160 αντιπλημμυρικά έργα, με προϋπολογισμό 545 εκατομμύρια ευρώ ενώ γνωρίζαμε ότι στον χρόνο της θητείας μας δεν θα είχαν ολοκληρωθεί όλα αυτά τα έργα. Ήταν όμως μια πολιτική επιλογή με κριτήριο αφενός το δημόσιο συμφέρον και αφετέρου η πρόθεση να σηματοδοτήσουμε μια διαφορετική αντίληψη στην τοπική αυτοδιοίκηση μακριά από μια λογική θεάματος, εγκαινίων και κορδέλας.
Στον Πειραιά διαπιστώσαμε την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στην αντιπλημμυρική θωράκιση και σε συνεργασία με τις δημοτικές αρχές και την κεντρική διοίκηση αποφασίσαμε ένα συνεκτικό σχέδιο παρεμβάσεων και έργων. Ολοκληρώσαμε και άρχισαν εργασίες σε 7 μεγάλα και μικρά έργα προϋπολογισμού 21 εκατομμύρια ευρώ.
Σε συνεργασία με τον ΟΛΠ ολοκληρώσαμε έργο προκειμένου να αρθεί η επικινδυνότητα στο σημείο «Σκλαβενίτη» στο Κερατσίνι που παρουσιάζονταν επικίνδυνα πλημμυρικά φαινόμενα για 20 χρόνια.
Αποφασίσαμε και εκπονήσαμε μελέτες πολύ μεγάλων έργων, που ήταν τομή για τα αυτοδιοικητικά δεδομένα στο Πέραμα, στο Κερατσίνι, στη Νίκαια, στον Κορυδαλλό, στον Πειραιά (Χαλκίδος , Αγίων Αναργύρων). Η ωρίμανση των έργων αυτών με τεύχη δημοπράτησης και άδειες επέτρεψε στην σημερινή διοίκηση της Π.Ε. Πειραιά να κάνει το επόμενο θετικό βήμα χρηματοδότησης και δημοπράτησης των έργων προϋπολογισμού 50 εκατομμυρίων ευρώ. Επιπλέον εξελίσσεται το μεγάλο αντιπλημμυρικό έργο προϋπολογισμού 45 εκατομμυρίων ευρώ στο πλαίσιο της ανάπλασης του Φαληρικού όρμου.
Η ολοκλήρωση αυτού του σχεδίου είναι προφανές ότι ανεβάζει ψηλά τον βαθμό αντιπλημμυρικής προστασίας, αλλά δεν φτάνει. Χρειάζεται νέος κύκλος αποφάσεων και ωρίμανσης νέων έργων που δεν φαίνεται να είναι στις επιλογές της νέου περιφερειάρχη.
Απαιτείται ένα νέο θεσμικό και ευέλικτο πλαίσιο ωρίμανσης των νέων αντιπλημμυρικών έργων. Απαιτείται σε όλες τις μελέτες και σχέδια των υφιστάμενων δικτύων να έχουν πρόσβαση οι εμπλεκόμενοι φορείς. Η εξέλιξη αυτού του σχεδιασμού για την Περιφέρεια Αττικής και ειδικότερα για τον Πειραιά, για όλους μας, ήταν μια συνειδητή επιλογή που δίνει έμφαση στα έργα υποδομών, που προτάσσει το δημόσιο συμφέρον και την ασφάλεια των αστικών υποδομών και δεν παγιδεύεται σε έργα που μπορεί να κερδίζουν τις εντυπώσεις, αλλά μας αφήνουν απροστάτευτους μπροστά στα έντονα πλημμυρικά φαινόμενα.