Ο Δημήτρης Σταθακόπουλος είναι Δρας Παντείου Πανεπιστημίου (Οθωμανική Κοινωνία –ιστορία και πολιτισμός ) Συνεργάτης του Εργαστηρίου Τουρκικών και Ευρασιατικών Μελετών ( ΕΤΕΜ ) του Παν.Πειραιά (ΠΑ.ΠΕΙ), Δικηγόρος παρ’Αρείω Πάγω & Διπλωματούχος Βυζαντινής Μουσικής.
Σε ανάρτησή του στο facebook παραθέτει σημαντικά ιστορικά στοιχεία για το ρόλο και τη δράση των ναυτικών και του Ελληνικού εμπορικού ναυτικού.
Αναλυτικά:
«Μέρες που έρχονται, ξανακοίταξα τ’ αρχεία απωλειών της Ελληνικής Εμπορικής ( όχι Πολεμικής ) Ναυτιλίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και επιβεβαίωσα κάτι που ήξερα μεν από Πειραιώτες ιστοριοδίφες, αλλά συχνά μας διαφεύγει, παρότι τα αναφέρω κάθε χρόνο, απο δάνειες πληροφορίες πολλών πηγών:
Η Ελληνική Εμπορική Ναυτιλία, με την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αριθμούσε, σε όλα τα μήκη και πλάτη της υδρογείου: 541 πλοία συνολικής χωρητικότητος 1.666.859 τ. υπό Ελληνική Σημαία, και 124 πλοία συνολικής χωρητικότης 454.318 τ. υπό ξένη Σημαία.
22, Ελληνικά ή Ελληνικών συμφερόντων απασχολούμενα πλοία στον ποταμό Γιάνγκ Τσε (Κίνα).
Ικανό αριθμό ποταμόπλοιων που δραστηριοποιούντο στον Δούναβη, τα οποία κατασχέθηκαν ως λεία πολέμου μετά την προσχώρηση της Ρουμανίας στον άξονα.
Τα απολεσθέντα Ι/Φ και Π/Κ κάτω των 30 κ.ο.χ. δεν καταμετρήθηκαν ποτέ !!
Στις απώλειες των Ι/Φ και Π/Κ Ελληνικών πλοίων πρέπει να συμπεριλάβουμε και αυτά που χάθηκαν εκ λάθους, από ενέργειες συμμαχικών υποβρυχίων και αεροπλάνων.
Ποσοστό απωλειών του Ελληνόκτητου Εμπορικού στόλου: 72% !!!
Απώλειες φορτηγών κατά τα έτη 1939-45:
– Άμεσες πολεμικές απώλειες (τορπιλισμός, βομβαρδισμός): 281
– Κατακρατήσεις / κατασχέσεις: 35
– Απώλειες εξ αιτίας ναυτικών ατυχημάτων: 30
Απώλειες επιβατηγών (επί συνόλου 55 σκαφών): 50
Απώλειες ιστιοφόρων: 551 ( σχεδόν ολοσχερής καταστροφή !!! )
Οι απώλειες έμψυχου υλικού εκτιμώνται σε πλέον των 2.500 νεκρών, συν περί τις 2.650 αναπήρων. Οι Έλληνες Ναυτεργάτες καθώς και οι περιστασιακά απασχολούμενοι Έλληνες και αλλοδαποί υπερέβαιναν τις 20.000.
Το μεγαλύτερο μέρος της ποντοπόρου Ελληνικής Ναυτιλίας, χάθηκε στην Μάχη του Ατλαντικού.
– Ελληνικά φορτηγά πλοία είχαν μετάσχει στην επιχείρηση αποχωρήσεως των Συμμαχικών Δυνάμεων στην Δουνκέρκη , τον Ιούνιο του 1940, στις επικίνδυνες νηοπομπές για τον εφοδιασμό της Σοβιετικής Ενώσεως, στο Μουρμάνσκ, αλλά και στην απόβαση του Ιουνίου του 1944 στην Νορμανδία.
Οι θυσίες του Ελληνικού Εμπορικού Ναυτικού ξεκίνησαν από την πρώτη μέρα της κήρυξης του Β΄ Π. Π. με τη βύθιση του φορτηγού «ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΡΡΑΣ» στο λιμάνι της Gdynia ( Πολωνία ), 3 Σεπτ. 1939, καθώς και στις 4 Σεπτ, 1939, με τη βύθιση του Ελληνικού φορτηγού «ΚΩΣΤΗΣ» στη Βαλτική Θάλασσα, παρότι η Ελλάδα δεν είχε εμπλακεί ακόμα στον πόλεμο. Αλλά και μετά την απελευθέρωση του Οκτ. 1944, στις 9 Δεκεμβρίου 1944 βυθίστηκε το φορτηγό «ΙΛΙΣΣΟΣ» και στον Ειρηνικό ωκεανό στις 22 Μαρτίου 1945, το τύπου liberty, Φ/Γ «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ».
Στο παραπάνω διάστημα, ολόκληρη η ποντοπόρος Ελληνική Εμπορική Ναυτιλία, χρονοναυλώθηκε (ομαδική χρονοναύλωση) για τις ανάγκες του πολέμου, με τους ίδιους όρους χρονοναύλωσης της αντίστοιχης Αγγλικής ναυτιλίας, αλλά και των λοιπών συμμαχικών χωρών.
Εξαιρέθηκαν της χρονοναύλωσης 20+10 πλοία που ήταν ήδη χρονοναυλωμένα από την ουδέτερη Ελβετική κυβέρνηση.
Μέρος των χρημάτων των χρονοναυλώσεων (7 εκατομμύρια λίρες ), διατέθηκαν για τη συντήρηση της ευρισκόμενης στο Κάϊρο Ελληνικής κυβέρνησης.
Από τους ναυτικούς της Ελληνικής Εμπορικής Ναυτιιλίας, παραμένει άγνωστο πόσοι εκ των πληρωμάτων επέστρεψαν, εάν επέστρεψαν, καθώς και πόσοι χάθηκαν στα διάφορα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ή όπου αλλού, σακατεμένοι.
Πόσοι βρέθηκαν σε σωσίβιες λέμβους στα παγωμένα νερά του Βορ. Ατλαντικού και πόσοι στις τροπικές περιοχές, με έλλειψη τροφίμων και νερού. Πόσοι πέθαναν στις σωσίβιες λέμβους, πόσοι τρελάθηκαν,ή αυτοκτόνησαν ή τους έφαγαν οι καρχαρίες.
Μερικοί στάθηκαν πιο τυχεροί, όπως ο πλοίαρχος και ο ανθυποπλοίαρχος του Φ/Γ ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, που βρέθηκαν εξαντλημένοι σε λέμβο στον Ινδικό Ωκεανό μετά από 19 μέρες, ή οι τρεις ναυαγοί του Φ/Γ ΠΗΛΕΥΣ, που διασώθηκαν ύστερα από 37 μέρες στον Ατλαντικό Ωκεανό ημιθανείς.
Για άλλους πάλι δεν ήρθε ποτέ η πολυπόθητη σωτηρία.
Αυτός ήταν ο ρόλος – συμβολή των ναυτικών και του Ελληνικού εμπορικού ναυτικού, στην αποτροπή της επικράτησης του ολοκληρωτισμού στον κόσμο στα μέσα του 20ου αιώνα»